Ontmoet Sarah Debecker
een juriste die precisie en creativiteit verbindt
Kan je jezelf voorstellen in enkele woorden?
Ik ben Sarah Debecker en ik ben juriste en criminologe. Ik houd ervan om buiten de klassieke hokjes te denken en om verschillende werelden met mekaar te combineren, zo ook creativiteit en precisie.
Tijdens mijn studies heb ik me gespecialiseerd in het familierecht en strafrecht omdat het meer ‘alledaagse rechten‘ zijn, eigenlijk letterlijk ‘droits quotidiens’. Heel concrete rechten die een echte impact hebben op het leven van de betrokkenen.
“In Nieuw-Zeeland is klare taal veel meer aanwezig in de toon van de officiële communicatie en voel je dat de overheid een vertrouwensband wil creëren met haar burgers.”
Na mijn studies begon ik te werken in de sociale sector, waar ik juridisch advies gaf aan kwetsbare personen, waaronder gedetineerden. Het is daar dat ik echt gemerkt heb dat er een grote nood is aan de vertaling van juridische documenten. Ik zag welke emoties en frustraties veroorzaakt werden door het niet begrijpen.
Ik ben overtuigd dat we een klare, moderne taal nodig hebben, die toegankelijk is voor iedereen. Toen ik als juridisch hulpverlener werkte, kreeg ik vaak de vraag van cliënten ‘waarom kunnen ze dat niet schrijven zoals u het uitlegt?‘. En tot op vandaag is dat nog altijd een heel terechte vraag …
Wat zijn jouw opdrachten bij Droits Quotidiens Legal Design?
Ik werk nu 6 jaar bij Droits Quotidiens/Helder Recht. Op dit moment geef ik vormingen en coaching en herschrijf ik juridische documenten in klare taal en legal design.
Ik werk graag aan tweetalige projecten, zoals met mijn collega Florence. Ik voel een echte meerwaarde van ons werk. Een argument dat we vaak horen is de angst van klanten om juridische precisie te verliezen en om niet exact hetzelfde in een tweede taal te kunnen vertalen.
Klanten beseffen bij ons dat het kan. Een tweetalig team laten samenwerken, een communicatie naar burgers creëren in 2 talen (Nederlands en Frans) en aantonen dat het mogelijk is om dezelfde juridische precisie en dezelfde duidelijkheid te hebben in beide talen, geeft veel voldoening.
“Klare taal en legal design zijn iteratieve processen. Hoe meer je ermee oefent, hoe beter je wordt.”
Wat vind je leuk aan Droits Quotidiens Legal Design?
Wat ik vooral leuk vind aan DQ Legal Design is de creativiteit die de organisatie toelaat. Er is altijd de mogelijkheid om je te ontwikkelen, om nieuwe dingen uit te proberen, met respect voor de juridische correctheid. Het is die combinatie van een uitdaging enerzijds en een juridische kwaliteit anderzijds die me bijzonder aanspreekt.
Zoals Didier Ketels, onze vroegere CEO, zei: « Droits Quotidiens, dat zijn serieuze juristen die zichzelf niet te serieus nemen ». Dat element is nog altijd sterk aanwezig in het DNA van de organisatie.
Hoe heb jij klare taal en legal design geleerd?
Toen ik in een sociale organisatie werkte, gaf ik juridische vormingen aan mijn collega-hulpverleners die geen juridische achtergrond hadden en voor wie bepaalde juridische termen of procedures moeilijk te begrijpen waren. Daarvoor gebruikte ik schema’s, ik beperkte mijn juridisch jargon, ik zocht een link naar hun dagelijkse context om mijn complexe termen verstaanbaar te maken. Ik vond het vooral leuk om juridische concepten te vertalen naar het dagelijks leven. Ik wou niet alleen het recht duidelijk uitleggen, maar het ook interessant voor hen maken.
Ik leer ook veel van de feedback van mijn collega’s en door multidisciplinair te werken: bij enkele projecten kon ik bijvoorbeeld veel bijleren over de toegankelijkheid van een website door overleg met de website-ontwikkelaars en zo mijn legal design-werk verbeteren.
Klare taal en legal design zijn iteratieve processen. Hoe meer je ermee oefent, hoe beter je wordt. Ik zie persoonlijk mijn eigen weg die ik heb afgelegd en de vooruitgang die ik geboekt heb als ik kijk naar mijn allereerste resultaten in legal design.
Welk advies zou je geven aan iemand die zich wil verdiepen in legal design en niet weet waar te beginnen?
Mijn eerste advies is om een dialoog aan te gaan met je cliënt. We zijn ons onvoldoende bewust dat klare taal gebaseerd is op empathie. Ga op zoek naar hoe je juridische concepten vertaalt naar het dagelijks leven van je cliënt: Wat is belangrijk voor je cliënt? Wat houdt hem/haar bezig? Hoe kan je deze juridische informatie relevant voor hem/haar maken?
Aarzel niet om je documenten te testen, op je omgeving, je ouders, je vrienden, collega’s, personen die geen juridische achtergrond hebben en die geïntimideerd kunnen zijn door juridische documenten of brieven die ze ontvangen.
Wat brengen je reizen naar het buitenland je bij in je visie op klare taal en legal design?
Ik besloot om een jaar naar Nieuw-Zeeland, Australië en vervolgens Canada te gaan omdat ik meer wou weten over klare taal in Engelstalige landen en benieuwd ben naar de tweetalige praktijk in Canada.
In Nieuw-Zeeland is klare taal veel meer aanwezig in de toon van de officiële communicatie en voel je dat de overheid een vertrouwensband wil creëren met haar burgers. In oktober 2022 werd er een wetsvoorstel goedgekeurd dat de overheidsadministraties verplicht om een duidelijke en begrijpelijke taal te gebruiken wanneer ze naar burgers communiceren.
Tijdens mijn verblijf in Nieuw-Zeeland had ik het geluk om uitgenodigd te worden door Lynda Harris, CEO van Write. Write is een belangrijke speler in klare taal, ze organiseren de New Zealand plain language awards en speelden een belangrijke rol in de goedkeuring van het vermelde wetsvoorstel. Lynda is ook internationaal actief en lid van Clarity International. Het is enorm inspirerend om hun werk van dichtbij te kunnen volgen. Write was vooral geïnteresseerd (en onder de indruk van) hoe Droits Quotidiens rond klare taal werkt in een land met 3 officiële landstalen.
Lydia Zunino, Consultant Droits Quotidiens Legal Design