Kan je je even voorstellen?
Ik ben Olivier Beaujean, 52 jaar oud, jurist. Ik heb rechten én communicatie gestudeerd. Eigenlijk wou ik vooral journalist worden.
Ik ben nieuwsgierig en mensgericht. Ik zet graag dingen in beweging. Misschien is fietsen niet toevallig mijn hobby?
Op het einde van mijn rechtenstudies heb ik twee jaar als freelancer gewerkt in een grote mediagroep. Tijdens die 2 jaar had ik het geluk om gerechtsjournalist te zijn aan de correctionele rechtbank. Als journalist sta je echt tussen de bureaus van de rechter en de advocaten. Daar werd ik me er heel bewust van dat een heel verwarrende ervaring moet zijn als je als burger met het gerecht in aanraking komt. Het is een artificiële wereld die veraf staat van de echte bezorgdheden van mensen.
Daarna heb ik iets meer dan 3 jaar in een makelaarskantoor van verzekeringen en financiële producten gewerkt.
Na die ervaring ben ik in la Haute École de Namur-Liège-Luxembourg (Hénallux) gaan werken, als Meester-assistent, ik deed het juridische en administratieve beheer. Het was een nieuwe functie in alle hogescholen van Brussel. Ik hield er vooral van om tussen de studenten te staan, ik stelde hun cursus samen. En ik beheerde er de Europese kredieten. Ik heb altijd die nieuwsgierigheid voor menselijke verhalen gehad.
Dat was ook wat ik zo leuk vond aan journalistiek, de verhalen vertellen. En gelinkt aan het recht kan je altijd verhalen vertellen, want als je een beroep moet doen op “de wet”, dan wil dat zeggen dat het verhaal ergens een moeilijke kant is opgegaan.
En in 2008 ben ik dan aan boord gekomen bij Droits Quotidiens, dat zich op dat moment op schuldbeheer richtte. Een « menselijk » en transversaal onderwerp, waar ik op dat moment niets over wist. Zo is de activiteit “klare taal” ontstaan: op het snijpunt van het recht en communicatie, helemaal in de lijn van mijn professioneel parcours.
Je combineert vorming geven, consulting en teammanagement … hoe ziet een werkdag eruit voor jou?
Bij Droits Quotidiens, is mijn functie geëvolueerd van juridisch adviseur voor kleine teams naar het operationeel beheer van Droits Quotidiens Legal Info. Sinds 2,5 jaar, sta ik ook in voor de ontwikkeling van de activiteiten van Droits Quotidiens Legal Design. Dat betekent het team managen én de afdeling financieel, operationeel en commercieel beheren. Ik blijf intussen zelf ook vormingen geven. Ik zie mezelf als een soort helikopter-projectmanager in die zin dat ik van alles wat er gebeurt min of meer op de hoogte ben.
Dat heeft ook een frustrerend kantje, want ik kan me veel minder dan ik zou willen in de diepte met iets bezighouden. Ik fladder van het ene naar het andere, terwijl ik liefst dossiers van A tot Z beheer.
Maar het geeft zeker veel voldoening om een team met Franstalige en Nederlandstalige Belgen én Fransen te managen. Kennis uitwisselen is superbelangrijk en vanuit mijn ervaring en positie kan ik heel veel kennis en ervaring delen.
De uitdaging is ook om op flexibele manier tussen de verschillende activiteiten te switchen. Want we hebben heel wat soorten opdrachten: vorming, copywriting, juridische redactie voor Wolters Kluwer. Het zijn opdrachten met een zeer uiteenlopende dynamiek.
De commerciële kant is mijn minst favoriete. Ik zou dan ook graag in de volgende maanden een commerciele versterking willen vinden.
Op welke manier dragen je opleiding en ervaring in communicatie en journalistiek bij aan je dagelijkse uitoefening van en je visie op klare taal en legal design ?
Mijn opleiding als jurist helpt me uiteraard, want het is belangrijk om te weten hoe juristen denken en het is goed om die typische dynamiek te kennen. In staat zijn om te begrijpen wat een jurist wil zeggen is dan wel een troef.
Mijn opleiding in communicatie helpt me dan weer om de jurist te begeleiden om zijn communicatie aan te scherpen.
Ik zal nooit de feedback vergeten van een assistent aan de rechtenfaculteit, Xavier Delgrange, nu eerste auditeur-afdelingshoofd van de Raad van State. Bij een correctiesessie in mijn eerste jaren als rechtenstudent vertelde hij me: als ik je teksten lees, heb ik het gevoel een journalistiek stuk te lezen. Je moet echt meer een juridische stijl hanteren. Op dat moment kwam het hard aan, maar achteraf bekeken is dat een compliment. Want mijn tekst was juridisch correct én prettig leesbaar…
Welke evolutie zie je in legal design/ klare taal bij de juridische professionals?
Ik ben met klare taal en legal design bezig sinds 2011. En ik heb in die meer dan 10 jaar een belangrijke evolutie gezien.
Twee voorbeelden :
- De federatie van notarissen (Fednot) hebben heel wat documenten en producten herschreven in klare taal.
- Instituut voor Gerechtelijke Opleiding (IGO) heeft een eigen cel « klare taal » opgericht om magistraten te begeleiden in hun communicatie, inclusief de documenten van de griffie.
De bewustmaking voor klare taal en legal design aan de universiteiten is wat mij betreft de grote uitdaging van de komende jaren. Die studiestof is momenteel nog niet voldoende uitgewerkt in de basisopleidingen. De rechtenstudies in België zijn heel weinig geëvolueerd de laatste jaren, in tegenstelling tot andere studies. De rechtenfaculteiten lijken nog heel geïsoleerd te functioneren.
Dat moet echt aangepakt worden, rechtenstudenten lijken wel onomkeerbaar geformatteerd als ze afstuderen; ze zijn bang om hun denkwijze en schrijfstijl aan te passen.
Welke trends zie je in 2024 op vlak van legal design?
Ik zie vooral bij administraties een trend om beter en effectiever te communiceren. Ik denk dat een en ander echt gaat bewegen in de publieke sector.
Hoe word je een goede legal designer ?
Dat begint wat mij betreft bij empathie, nieuwsgierigheid, anderen en andere beroepen boeiend vinden. Ofwel: breek uit je bubbel !